Citeria voor einde-afvalstatus van recyclinggranulaten
De vaststelling van Nederlandse criteria voor einde-afvalstatus van recyclinggranulaat is een feit. Sinds 6 februari 2015 is de regeling tot vaststelling van de einde-afvalstatus van recyclinggranulaat gepubliceerd in de Staatscourant. Deze is direct per 7 februari van kracht. Het Ministerie van IenM en BRBS Recycling hebben gezamenlijk de einde-afvalcriteria opgesteld. Hiermee wordt invulling gegeven aan een van de toezeggingen uit de Afvalbrief van Staatssecretaris Atsma en het VANG beleid van Staatssecretaris Mansveld.
De onduidelijkheid over de status van recyclinggranulaat belemmerde de acceptatie en hoogwaardige toepassing van deze producten. Ook zorgde de afvalstatus voor veel administratieve verplichtingen. Afnemers die veelal geen afvalverwerkers zijn, moesten soms milieuvergunningen regelen enkel om recyclinggranulaat te mogen verwerken. Deze problemen zijn niet meer aan de orde met de regeling.
In Europa en Nederland bleek al een zeer degelijke technische en wettelijke regelgeving rond recyclinggranulaat te bestaan met het oog op de bescherming van mens en milieu. Dit maakte het voor Nederland relatief eenvoudig om tot goede einde-afvalcriteria te komen.
In de criteria die in overleg met het Ministerie zijn opgesteld wordt de regelgeving rond recyclinggranulaat gebruikt, met name de CE markering (Europese productnormen) en het Besluit bodemkwaliteit. De criteria betreffen vooral codificering van het bestaande kader. Dit kader ligt ook al vast in BRL 2506, waardoor dit certificaat in principe zou kunnen volstaan. Wat wordt toegevoegd is vooral een hulpmiddel voor communicatie over de status: een verklaring dat aan de criteria is voldaan. Dit maakt de status duidelijk voor derden.
Met de publicatie komen ook de eerste vragen over de regeling. BRBS Recycling probeert deze te beantwoorden, zo nodig in overleg met het Ministerie van Infrastuctuur en Milieu. De resultaten zijn in een Q&A lijstje einde afval recyclinggranulaat opgenomen.
Regeling einde-afval recyclinggranulaat
Vraag en Antwoord Einde Afval
Recyclinggranulaat is geen afval
In principe zijn er 3 routes die naar de einde-afvalstatus kunnen leiden.
Eerste route is de Europese, waarbij direct op Europees niveau criteria worden opgesteld. Hoewel aanvankelijk recyclinggranulaat als 1 van de stromen werd genoemd waarvoor deze criteria zouden worden opgesteld, is het hier nooit van gekomen. Als er geen Europese einde-afvalregeling bestaat, is er ruimte voor een nationale of individuele aanpak. Derhalve zijn de nationale criteria opgesteld.
Tweede route is het opstellen van criteria voor een bepaalde materiaalstroom op landelijk niveau (per lidstaat). Dit is de route die voor recyclinggranulaat is gevolgd in goed overleg met het Ministerie.
Derde is de 'single-case' benadering, waarbij de afvalstof wordt beoordeeld aan de hand van de in de Kaderrichtlijn Afvalstoffen aangegeven criteria en de jurisprudentie. Door AgentschapNL / RWS is een handleiding opgesteld waarmee deze beoordeling kan worden gedaan. De beoordeling wordt in principe niet getoetst, maar kan wel helpen bij het verkrijgen van meer zekerheid. Indien de beoordeling aangeeft dat de einde-afvalstatus van toepassing is, kan de stof ook als zodanig worden behandeld. Voor meer zekerheid kan een rechtsoordeel worden gevraagd, wat ook nog steeds geen juridische zekerheid geeft. Uiteraard behoudt bevoegd gezag wel de mogelijkheid dit in twijfel te trekken.
Nog een stukje historie:
In 2004 is na intensief overleg tussen BRBS Recycling en het Ministerie van VROM de afspraak gemaakt dat recyclinggranulaat onder bepaalde voorwaarden niet als afval moet worden beschouwd. Ook alle provincies, zijnde het bevoegde gezag in deze, hebben uiteindelijk ingestemd met deze stelling. In deze beoordeling is de relevante jurisprudentie in acht genomen. Ook het Niselli arrest, waar het LAP2 nog naar verwijst, verandert de inzichten niet.
AgentschapNL heeft op haar website voor een groot aantal stoffen beoordeeld of er sprake is van afval. In deze reeks is ook de brief van VROM (d.d. 2004) geplaatst waarin de grondstof-status van recyclinggranulaat wordt bevestigd en de voorwaarden worden aangegeven. Deze brief en de onderbouwing aan de hand van de destijds gehanteerde "10 criteria van VROM" zijn hiernaast opgenomen.
Helaas hadden de provincies geen eensluidend standpunt over de afvalstatus. Bij het ontbreken van een gerechtelijke uitspraak bleef het voor de ondernemer dus onzeker hoe recyclinggranulaat te beoordelen. In de praktijk leidde dit tot discussies.
Onderbouwing Recyclinggranulaat is geen afval
Recyclinggranulaat is geen afval
Eindrapport JRC End-of-Waste