Recypedia

AERIUS

AERIUS is het nationale instrumentarium voor berekening van stikstofdepositie. Het RIVM, vergunningverleners en overheden gebruiken AERIUS voor de monitoring van de stikstof-depositie. Het systeem is (en wordt) getoetst door ECN, TNO, Universiteit Wageningen en andere kennisinstituten. De bronnen die zorgen voor emissies en daardoor ook de neerslag van stikstof veranderen voortdurend en daarom wordt dit systeem regelmatig geactualiseerd. Ook bedrijven (en hun adviseurs) gebruiken dit systeem voor de vereiste berekeningen.

De AERIUS Calculator berekent de uitstoot van stikstof en de neerslag daarvan (stikstof-depositie) op Natura 2000-gebieden.
Deze website bevat naast de calculator ook andere instrumenten zoals een registratiesys-teem en een monitor met overzichten van de stikstofruimte.
https://www.aerius.nl/nl 
https://calculator.aerius.nl/calculator 

Biomassa

Biomassa is stof van organische oorsprong, geproduceerd door organismen, waaronder planten en dieren. Stoffen van organische oorsprong die door geologische processen zijn getransformeerd, zoals steenkool, aardgas of krijt, rekent men niet tot biomassa. In de biologie drukt men de hoeveelheid biomassa die onderdeel uitmaakt van levende organismen in een bepaalde levensgemeenschap uit in gewicht. De productie van nieuwe organische stof (biomassa) door deze organismen gedurende een bepaalde periode, drukt men uit in een energiewaarde, zoals calorieën of kilojoules. De mens maakt gebruik van biomassa als grondstof. Biomassa kan dienen als voedsel voor mensen en vee, als materiaal zoals voor meubels en woningen, als brandstof, voor energieopwekking (zoals houtpellets, maïs, palmolie) en als basis voor productiedoeleinden in de chemische industrie. Biomassa heeft in Europa meer aandacht gekregen vanwege de mogelijke bijdrage aan de energietransitie. In de 'Europese richtlijn ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen' (Richtlijn 2009/28/EG) wordt de volgende definitie voor biomassa gehanteerd: "De biologisch afbreekbare fractie van producten, afvalstoffen en residuen van biologische oorsprong uit de landbouw (met inbegrip van plantaardige en dierlijke stoffen), de bosbouw en aanverwante bedrijfstakken, met inbegrip van de visserij en de aquacultuur, alsmede de biologisch afbreekbare fractie van industrieel en huishoudelijk afval." Afvalhout afkomstig van bouw- en sloopactiviteiten (Hout-A en Hout-B of Houtmix) kan ingezet worden als biomassa, C-hout bevat milieuschadelijke stoffen en mag niet als biomassa ingezet worden.

Brekerzand

Brekerzand ofwel Recycling-brekerzand is volgens NEN 5884 fijnkorrelig, steenachtig materiaal, verkregen bij het breken van bouw- en sloopafval. Dit moet niet worden verward met Brekerzeefzand. Dit is het fijnkorrelig, hoofdzakelijk natuurlijk materiaal dat vrijkomt wanneer bouw- en sloopafval een eerste zeefgang ondergaat alvorens het materiaal in de puinbreker wordt geleid. De eerste zeefgang was in het verleden noodzakelijk om aanhangende grond en zand af te scheiden en vervolgens een betere korrelverdeling van het recyclinggranulaat te verkrijgen. De organische bestanddelen die in grond kunnen zitten kunnen de prestatie van het recyclinggranulaat negatief beïnvloeden. Tegenwoordig zijn de sloop en inzameling dusdanig verbeterd dat de eerste zeefgang nog maar beperkt nodig is en met name wordt gebruikt om de fijne fracties in de korrelverdeling te sturen. Recycling-brekerzand is een ‘scherp’ zand (hoekig) en heeft daardoor een zeer goede stabiliteit. De fractie bestaat met name uit deeltjes tussen 63 µm en 4 mm. Het bevat nog restanten bindmiddelen die het draagvermogen verder verbeteren. Het is daarom een gewild product bij bestratingswerk en in onderlagen voor sportvelden, kassenbouw, maneges en dergelijke, en met de juiste handling is het ook in beton toepasbaar ter vervanging van primair zand.

Eddy Current

Een Eddy Current, ook wel wisselstroom afscheider genoemd, is een machine waarmee non-ferro metalen uit een afvalstroom kunnen worden gehaald. Het principe van een Eddy Current is gebaseerd op het elektrische verschijnsel dat in 1824 is ontdekt door de Franse fysicus François Arago. Het wordt veroorzaakt wanneer een geleider (de non-ferro metalen) is blootgesteld aan een snel veranderend magnetisch veld, waardoor wervelstromen ontstaan. Hierdoor wordt de geleider afgestoten. De non-ferro metalen worden op deze manier aan de afvalstroom onttrokken.

HP14

De afkorting HP 14 staat voor Hazardous Property 14 ofwel Gevaarseigenschap 14. Op 14 juni 2017 is er een wijziging gepubliceerd van de Eural (bijlage III bij Richtlijn 2008/98/EG). Deze betreft de nieuwe gevaarseigenschap HP 14 ‘Ecotoxisch’. Hierdoor moet voor het bepalen of een afvalstof als gevaarlijk afval beschouwd moet worden ook de ‘ecotoxiciteit’ worden beoordeeld ofwel de schadelijkheid voor het milieu of het ecosysteem. De kern van de nieuwe beoordelingsmethode (EU/2017/997) is een rekenmethodiek die uitgaat van een lijst van specifieke verbindingen die als ecotoxisch zijn gedefinieerd. De uitkomst van deze berekening wordt vervolgens getoetst aan een grenswaarde om te bepalen of een afvalstof al dan niet gevaarlijk is op basis van ecotoxiciteit.
Het is daarmee een samenstellingswaarde en houdt geen rekening met het daadwerkelijk risico. BRBS Recycling werkt samen met het Ministerie van I&W aan een zo pragmatisch mogelijke invulling van deze nieuwe eisen, die medio 2018 van kracht zullen zijn. In een nieuwe handreiking Eural zal deze pragmatische aanpak worden opgenomen.

‘Land Use Change’- waarom voorzichtigheid met LCA’s geboden is

In toenemende mate ontstaat de wens om de milieu-impact van gebouwen en wegen te kunnen vaststellen. Daarvoor is kennis nodig van de milieu-impact van bouwproducten. Op dit ogenblik is het nog niet goed mogelijk om de totale impact te kunnen bepalen. Eén van de oorzaken daarvan is dat het zogenaamde ‘Land Use Change’ (Nederlands: verandering van landgebruik) nog niet goed kan worden beoordeeld. Land Use Change is relevant bij het in kaart brengen van de milieueffecten met betrekking tot bodem- of landgebruik. In levenscyclusanalyses (LCA’s) wordt dit milieueffect meestal (nog) niet opgenomen omdat het geen onderdeel is van de standaarden voor deze LCA’s.
Land Use Change is de verandering van het gebruik door mensen van land (bodem/grond) als gevolg van de productie van bijvoorbeeld bouwstoffen, de winning, ontbossing, maar ook het herstel van deze gronden. Het gaat om de invloed op mensen, flora en fauna en de kringlopen die hiermee gemoeid zijn. Door deze als milieueffect mee te nemen bij de beoordeling van bouwgrondstoffen ontstaat een eerlijker beeld van de totale bouwgrondstoffenketen. Effecten in het voordeel van recyclinggrondstoffen zijn enerzijds dat er geen gevolgen zijn van de winning van de grondstoffen en anderzijds de effecten van storten van de betreffende stoffen wordt voorkomen. Het in kaart brengen van Land Use Change is echter een gecompliceerd vraagstuk. Inmiddels zijn er wel voorstellen gedaan om de Europese LCA-norm EN 15804 aan te passen en daarbij, onder andere, Land Use Change mee te nemen. Tot het zo ver is, verdient het aanbeveling om LCA-uitkomsten niet simpelweg als cijfermatige uitkomst aan te nemen, maar deze altijd met verstand van zaken te blijven beoordelen.

MKI - Milieukostenindicator

Bij de uitvoering van een LCA (Levenscyclusanalyse) of een milieueffectenstudie worden veel verschillende milieukengetallen geproduceerd. Per kengetal worden hoeveelheden berekend van bijvoorbeeld energie, water, CO2, verzuring en vermesting. Deze getallen zijn moeilijk met elkaar te vergelijken. Toch is er behoefte om deze cijfers uiteindelijk in één kengetal samen te vatten. Een optie daarvoor is om de milieukengetallen via een kostenschatting op te tellen tot één getal, de milieukostenindicator (MKI). Het samenvatten van een ingewikkelde studie als een LCA in een MKI heeft voor- en nadelen. Met de MKI zijn milieueffecten of LCA's onderling gemakkelijk te vergelijken en is een betere score in een oogopslag terug te vinden en te verrekenen in andere modellen. Omdat in de LCA bepaalde milieucompartimenten niet worden meegerekend, de LCA zelf vele keuzes en aannames behoeft, en er met de kostenberekening een arbitraire score wordt toegevoegd, moet de uiteindelijke MKI met de nodige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd.

Onderscheid nascheiden en sorteren

De termen nascheiden en sorteren worden ‘moeiteloos’ door elkaar gebruikt zonder dat men zich beseft dat er een wezenlijk onderscheid is tussen beide activiteiten.

Voor beide activiteiten geldt dat met geavanceerde scheidingstechnieken herbruikbare grondstoffen uit gemengde afvalstoffen worden afgescheiden.

Het grote onderscheid is echter dat aan het aangeleverde afval:

• bij nascheiding geen eisen worden gesteld. Een voorbeeld is integraal huishoudelijk afval waar kunststofverpakkingen uit worden afgescheiden.
• bij sorteren wel eisen worden gesteld. Afval wordt geaccepteerd, waarbij afhankelijk van de samenstelling van het aangeleverde afval het tarief wordt aangepast. De kwaliteit van het aangeleverde afval wordt daarmee gestuurd door de poorttarieven en afgestemd op de scheidingsinstallatie, zodat een maximaal scheidingsrendement wordt gehaald.

De aangeleverde vrachten afval komen hiermee dus middels bronscheiden tot stand. Voorbeeld is de restfractie van milieustraten. Deze afvalstroom dient droog te zijn en afhankelijk van de sorteerinstallatie geen papier en karton, glas, gevaarlijk afval en vuilniszakken te bevatten. Middels deze zogenoemde 'slimme mengsels' afgestemd op het recyclingbedrijf wordt gestuurd op maximale materiaalrecycling.

PFAS

PFAS zijn stoffen die worden gebruikt om materialen brandwerend, vuil- en waterafsto­tend te maken. Denk hierbij aan verf, blusschuim, pannen, kleding, isolatiematerialen en cosmetica. Ze worden al jarenlang toegepast. PFAS staat voor Poly- en perfluoralkylstoffen. Dit is een groep van ruim 6.000 stoffen. Hiertoe behoren onder meer de stoffen perflu­oroctaanzuur (PFOA), perfluoroctaansulfonaat (PFOS) en HFPO-DA (GenX).

PFAS zijn persistent, mobiel en nauwelijks biologisch afbreekbaar, soms ook toxisch. Door het vele gebruik zijn deze stoffen als puntbron in de bodem, grondwater en dieper grondwater aanwezig, maar ook als diffuse verontreiniging komen ze voor.

Vooralsnog is er alleen algemeen beleid (LAP3) rond dit soort stoffen, die als zeer zorg­wekkende stoffen gelden (PFOS, PFOA, GenX) of als potentiele ZZS (PZZS). Er is in 2019 een tijdelijk handelingskader PFAS opgesteld, maar een meer specifiek kader is nodig om de omgang met PFAS-verdachte stromen beter mogelijk te maken.

Secundaire brandstof, SRF en RDF

Er zijn diverse termen in omloop om secundaire brandstoffen aan te duiden. In het verleden is de term ‘RDF’ ontstaan (Refuse Derived Fuel). Deze term werd veelal gebruikt om een brandbare restfractie aan te duiden. Het betrof daarbij niet het bewust opwerken tot een brandstof. Wanneer bewust een brandstof wordt bereid met het oog om te voldoen aan de eisen van afnemers kunnen we spreken van een secundaire brandstof (in het Engels: recovered fuel). Er zijn daarom normen ontwikkeld voor onder anderen monsterneming, testen, specificeren en classificeren. De belangrijkste norm is EN15369 voor specificatie en classificatie. Secundaire brandstof die is geproduceerd volgens deze (en onderliggende) norm mag worden aangeduid met ‘SRF’: Solid Recovered Fuel. Hiermee is de kwaliteit goed vastgesteld en kan een conformiteitsverklaring worden meegeleverd. ‘Secundaire brandstof’ en ‘RDF’ zijn niet gedefinieerd.

Swill

Er zijn meerdere soorten organisch afval, zoals GFT, bermgras, maar ook Swill. GFT staat voor Groente-, Fruit- en Tuinafval, wat al duidelijk maakt waar uit dit bestaat.
Swill is bedrijfsafval dat bestaat uit voedselresten uit restaurants en keukens. Bij Swill horen bijvoorbeeld de volgende afvalstromen: groente, fruit en aardappelen, vlees en vis, vetten (niet frituurvet), eierschalen, sauzen en soepen, friet, melk, pap, koffiedrab, gekookte etensresten, keukenafval. Vaak betreft het afvalstromen van dierlijke oorsprong. Gezien de samenstelling ligt er een verband met de Verordening dierlijke bijproducten. De ontstane digistaat (opgewerkt tot compost) moet voldoen aan de eisen van het Uit-voeringsbesluit meststoffenwet.
Vroeger werd Swill nog wel ingezet als diervoeder, maar gezien de hygiënische en dierge-zondheidsaspecten is dit niet meer gangbaar. Volgens LAP3 is de minimum verwerkings-standaard composteren of vergisting (en energieopwekking).